Włodzimierz I Wielki, norm. Valdemar; ukr. Володимир Великий (Володимир Святославович), ros. Владимир Великий (Владимир Святославич), zm. 15 lipca 1015) – wielki książę kijowski (Gardarki) od ok. 980 z dynastii Rurykowiczów, święty Kościoła prawosławnego i Kościoła katolickiego.

Był najmłodszym synem księcia Światosława I i jego konkubiny Małuszy, którą sagi norweskie opisują jako wróżkę przepowiadającą przyszłość i żyjącą do wieku 100 lat. Według najnowszych badań, książę Włodzimierz urodził się na Wołyniu we wsi Budziatycze (ukr. Будятичі), obecnie w obwodzie wołyńskim, w pobliżu monasteru w Zimnem. W podziale ojcowizny otrzymał najpierw Nowogród Wielki (Holmgård), skąd musiał uciekać przed przyrodnim bratem Jaropełkiem, ale powrócił w 978 roku na czele sprzymierzonych oddziałów wikingów, odbił Nowogród, a po drodze do Kijowa zajął Połock i Smoleńsk i porwał połocką księżniczkę Rognedę, którą zmusił do zamążpójścia. Po zajęciu Kijowa kazał zamordować Jaropełka (jego brat Oleg już wówczas nie żył; zginął w Kijowie obleganym wcześniej przez Jaropełka). W następnych latach podbił i przyłączył do Rusi tereny polskich Grodów Czerwieńskich (981), przymuszał do uległości Wiatyczów (981, 982), pokonał Jaćwingów (983), podporządkował sobie Radymiczów (984).

W celu zbudowania jedności plemion ruskich chciał wykorzystać kulty plemienne, tworząc w Kijowie centralny ośrodek kultowy dla całego państwa z utworzonym panteonem bóstw.

Do tej pory okrutny, wojowniczy i rozpustny (miał kilkanaście żon i podobno 800 konkubin), zmienił się całkowicie po przyjęciu chrztu w Chersonezie i ślubie z Anną, siostrą cesarza Bizancjum, Bazylego II w 988 r. Główne elementy fabuły legendy „Korsuńskiej” o wydarzeniach chrztu Włodzimierza, do dziś są obecne w wierzeniach związanych ze źródłem i cudownym obrazem Matki Boskiej we wsi Budziatycze na Wołyniu (miejscu narodzin księcia Włodzimierza).

Po powrocie do Kijowa zniszczył pogańskie chramy, wrzucił własnoręcznie posąg Peruna do Dniepru i po przybyciu duchownych z Bizancjum kazał przeprowadzić masowy chrzest ludności w Dnieprze. Założył miasto Włodzimierz Wołyński. Zwycięzca Waregów i zjednoczyciel państwa stał się teraz pokojowym i miłosiernym władcą, choć ustanowił surowe kary za pozostawanie w błędach bałwochwalstwa. W Kijowie wzniósł cerkiew Dziesięcinną oraz założył pierwszą na Rusi szkołę.

Ostatnie lata życia księcia były wypełnione stałymi konfliktami z jego dwunastoma kłótliwymi, na wpół pogańskimi synami. Zmarł 15 lipca 1015 r. w drodze do Nowogrodu, dokąd wyruszył na wojnę z synem Jarosławem (Jarisleif).

Rocznica śmierci świętego jest wielkim świętem prawosławnych i unitów (lecz nie katolików rzymskich) w Rosji i na Ukrainie. Zwłoki świętego odnaleziono w 1636 r. z inicjatywy metropolity kijowskiego Piotra Mohyły w ruinach Cerkwi Dziesięcinnej, zniszczonej w 1240 w czasie najazdu Mongołów pod dowództwem Batu-chana. Czaszkę przeniesiono do świątyni katedralnej Zaśnięcia Bogurodzicy Ławry Peczerskiej, pozostałe relikwie do Soboru Mądrości Bożej. W latach 1828–1842 na tym samym miejscu zbudowana została Druga Cerkiew Dziesięcinna. W 1935 r. władze sowieckie nakazały ją rozebrać.

 

 

Żródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82odzimierz_I_Wielki